Soltan Abbas: Şuşada və Kəlbəcərdə yazılan şerlər

Soltan Abbas.

“Məmməd Araz” ali ədəbi mükafatı, “Azərbaycan SSR Xalq Maarifi əlaçısı” nişanlı. Neftçala rayonu.

Şuşada  və Kəlbəcərdə yazılan yazılıan şeirlər

İsa  bulağı

Qışda mülayimdi, yayda buz kimi,

Duman tək dərəyə səpilən bulaq.

Durudur, təmizdir, saf ürək kimi,

Hər gün gözlərindən öpülən bulaq.

Düşər yamaclara gümüş iz kimi,

Gəzər dodaqlarda şirin söz kimi,

Yalayar  qayanı daşı duz kimi,

Kül olub çəmənə səpilən bulaq.

Coşub çağlamağa ərinməyibdi,

Çaya qovuşmağa sürünməyibdi,

Pislərin gözünə görünməyibdi,

Yaxşılar gözüylə tapılan bulaq.

                                                    Şuşa, mart, 1981.

“Bu  yerdə кim  nəğmə oxumursa, о  şuşalı deyildir”.  

Sergey  Yesenin.

Qarlı qış köçünü çəkməyib hələ,

Yaz gəlib güneydə xalı toxuyur.

Təkcə insanlar yox, adi daş belə,

Min ildir bu yerdə nəğmə oxuyur.

Yaşıl  budaqlarda   zərif  puçurlar,

Şeirli  dodaqdır, təptəzə səsdir.

Səslər qanadlanıb quş  tək uçarlar,

Bir bulaq nəğməsi bir elə bəsdir.

Qədim cıdır düzü - mahnı kitabı,

Onun notlarıdır - güllər, çiçəklər.

Sidqilə  ovcunda   sıxsan   torpağı,

Musiqi  süzülər, nəğmə  çiçəklər.

Üzeyir  nəfəsi, Cabbar  avazı

Hopar   iliyinə  bir   udum  mehlə.

Bu   yerdə  əbədi   musiqi  yazı,

Musiqi  baharı  bəxş   olub  elə.

Natəvan  bulağı  həzindən   həzin,

Qarqarın  nəfəsi   süd  ağlığında.

Vaqif  türbəsiylə   yanaşı duysan,

Duyarsan  səsini   ucalığın  da.

Qarlı qış  köçünü çəkməyib hələ,

Yaz gəlib bu yerdə xalı toxuyur.

Təkcə insanlar yox, adi daş belə

Min il, milyon ildir  nəğmə oxuyur.

                                                               Şuşa, mart,1981.

Natavan  bulağı

Şəhərin qoynundan dağın təkindən

Çıxası borularla süzülüb gəlir.

Sanki dağdan deyil, təmiz ürəkdən

Şirin nəğmə, söz olub gəlir.

Torpağa yaşıl don biçib suyundan,

Oğlanlar başından qız seçib gedib.

Lermontov,Yesenin içib suyundan,

Şuşanın hüsnünə söz  qoşub  gedib.

Əvvəllər tək olub indi nə qədər,

Bulaq nəvəsi var  çiçək  tökümlü.

Yaşayır  illəri   gözündə  sehr,

Bir  şair ömrünün   davamı  kimi.

                    Şuşa, mart,1981.

Ucalıqdan bir düz keçər

Ucalıqdan bir düz keçər,

Girişində el qayğılı bir məqbərə.

Sağı yoxuş, solu dərə,

Önü  uçqun-daş mənzərə,

Gedər  bu düz, gedər, gedər

Daş  üstündən

Daş altıya enər birdən

Dodaqlayar  Qarqarımı – misrimi  o,

İtiləyər qəzəbimi, hirsimi o.

Sonra  qalxıb

Qarlı  Kirsə   dönər  birdən.

Qılınclaşıb  qəsbkarın-

Şah Qacarın boğazında dinər birdən.

Qanlı  illər   düşər  yada,

Qalib  ellər   düşər  yada.

Nə yaxşı ki, Eldarlar var bu dünyada,

Eldarlarla  bir  sırada

Şairlər  var   bu  dünyada.

II

Ucalıqda bir düz yaşar,

Nəhəng əlvan xalı kimi,

Simruqların yol kimi.

Naxışları - açan güllər.

Açan güllər-

Xan qızının söz butası,

Cabbarımın səs çaları,

Səs butası!

Musiqimin  Koroğlu  tək

Mərd  atası-

Üzeyir bəy nəğməsinin

Yanar gözü, not varağı,

Not yazısı...

III

Ucalıqdan bir düz keçər,

Qatar-qatar durna keçər,

Xəyalımdan bir qız keçər,

Tənha keçər, yalqız keçər.

Səmt alar bir məzar sarı,

Bilinməz ki,  dönər haçan.

Gedər, gedər Vaqifimin

Torpağına, ruhunacan.

IV

Ucalıqdan bir düz keçər-

Tariximə qızıl xətlə

Nəqş olunan

Əcdadımın hünər düzü,

Yarış  düzü.

Bu gün yenə sevənlərin

Peyman yeri, görüş düzü,

İbrət düzü.

 Şuşa,Cıdır   düzü.Mart,1981.

Kəlbəcərdə yazıan şeirlər

Qaynar dağ.

Zirvələrdən   ovxarlanıb

Daş    tökülür,

Yaş  tökülür.

Hər  qayanın “gözlərindən”

Tökülən yaş, yavaş-yavaş

Axıb  gedir   ömrümüzün  ahəngi  tək,

On  əsirdir  qaynayır  dağ, əriyir dağ,

Öz ömrünü əridir ki, biz  yaşayaq.

Yox,  ərimir, ucalır  dağ,

Xəstəlikdən öc   alır  dağ.

Sağalanda, yeriyəndə xəstələri-

Yeriyir  dağ.

O, dağ deyil, qəhrəmandır,

Döşündəki   lalələri

Qızıl  ulduz.

O  dağ deyil, təbiətin

Dağ  geyimli   Loğmanıdır.

Kəklikotu,   qantəpəri,

İsti   suyu  dərmanıdır,-

 mərəzlərin.

Bir dağ kimi öz  yerində

Saya  bilmir –

Neçə-neçə dağ içində

Dağ olsa da,

Zirvələri ovxarlanıb dağılsa da-

Günü-gündən   zirvələnir.

Deyirlər ki, yer   əvvəllər

Qaynar olub, yanar olub…

Baxa-baxa   düşünürəm:

Bəlkə onun bir parçası hələ qalıb.

DƏLİDAĞDA.

Gözəlliklə çıxdım yola,

Dərə keçdim, dağlar aşdım,

Zirvələri   qalxa-qalxa,

Təpələrdən   uzaqlaşdım.

Ucaldıqca  ucaldı   dağ,

“Sərt daşlara dözmür ayaq” ¹

Oba   gördüm  çıraq-çıraq,

Qonaq  qaldım, qonaqlaşdı.

Qayalarda  xına  gördüm,

Şimşəkləri   sınan  gördüm,

Ağbirçəkli  ana   gördüm

At  belində - qoçaqlaşdım.

Duman endi, göy arandı.

Göy qurşağı  doğdu, yandı,

Bulaq  axdı, gül  darandı,

Baxıb, baxıb  bulaqlaşdım.

Külək, düman,   dolu,  yağış…

Baharmıdır, yoxsa  ki, qış?!.

Bir  torpaqda  dörd   cür  naxış-

Dörd    fəsillə  qucaqlaşdım.

                      I. Misra Xalq şairi Rəsul Rzanındır.

27.07.1969.